Το νέο φιάσκο του power pass, με τα ψίχουλα που τελικά υπολογίστηκαν για τους περισσότερους καταναλωτές, ως επιστροφή από τους τεράστιους λογαριασμούς ρεύματος του προηγούμενου εξαμήνου, επιβεβαιώνεται, αφού στη συντριπτική τους πλειοψηφία τα νοικοκυριά δηλώνουν απογοητευμένα από τα ποσά που έλαβαν, ενώ για πάνω από τα μισά η «επιδότηση» κυμάνθηκε από 0 έως 50 ευρώ.
Οπως προκύπτει από έρευνα της καταναλωτικής οργάνωσης ΕΚΠΟΙΖΩ για το power pass, το 92,3% των καταναλωτών δηλώνουν απογοητευμένοι από το ποσό της επιδότησης που προέκυψε. Παράλληλα, για το 50,8% των ερωτηθέντων η επιστροφή κυμάνθηκε από 0 έως 50 ευρώ (26,1% έλαβε από 0 έως 17 ευρώ και 24,8% έλαβε από 18 έως 50 ευρώ). Από 51 έως 100 ευρώ έλαβε το 15,2%, 101-200 ευρώ ήταν η αποζημίωση για το 17,4%, το 8,5% έλαβε από 201 έως 300 ευρώ, ενώ το χαμηλότερο ποσοστό, μόλις 8,1%, έλαβε τα πολυδιαφημιζόμενα «υψηλά» ποσά, από 301 έως 600 ευρώ.
Κίνδυνος φτώχειας
Συγχρόνως, με βάση τα ευρήματα της έρευνας, το δυσβάσταχτο κόστος του ρεύματος αποτυπώνεται στο μερίδιο του μισθού - εισοδήματος που κατατρώει ο λογαριασμός ηλεκτρικής ενέργειας: για σχεδόν 3 στους 10 καταναλωτές (27,2%) ο μηνιαίος λογαριασμός ηλεκτρικού ρεύματος αντιστοιχεί στο 20% του μηνιαίου εισοδήματός τους, για 16,8% αντιστοιχεί στο 30% και για 14,4% στο 50%, ενώ για το 24,5% των ερωτηθέντων αντιστοιχεί στο 10% του εισοδήματός τους.
Σε σχέση με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές αναφορικά με την αύξηση του κόστους ρεύματος, 17,6% δήλωσαν ότι έχουν απειληθεί με διακοπή ρεύματος από τον προμηθευτή τους το τελευταίο τρίμηνο, ενώ σε ποσοστό 3,1% έχουν ήδη αντιμετωπίσει διακοπή ηλεκτροδότησης.
Είναι προφανές ότι ο κίνδυνος φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού κρίνεται ιδιαίτερα υψηλός λόγω της συρρίκνωσης του μηνιαίου εισοδήματος, αλλά και της διακοπής ρεύματος που βιώνουν τα νοικοκυριά.
Οριστική κατάργηση της ρήτρας
Ερωτηθέντες σχετικά με το ποιο μέτρο θεωρούν ότι είναι καλύτερο για τη μείωση του ενεργειακού κόστους, ποσοστό 89,9% απάντησαν ότι επιθυμούν την (πραγματική) κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής, ενώ το 42,7% την αξιοποίηση στοχευμένων μέτρων σε μια πράσινη μετάβαση. Μόλις 14,5% των ερωτηθέντων απάντησαν θετικά για το μέτρο της επιδότησης των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας.
Προκύπτει λοιπόν ότι η επιδότηση των λογαριασμών ενέργειας δεν θεωρείται από τους καταναλωτές ως αποτελεσματικό μέτρο προστασίας τους. Κατά την ΕΚΠΟΙΖΩ, οι λόγοι είναι ότι αφενός δεν λύνει το πρόβλημα των υπέρογκων αυξήσεων στους λογαριασμούς ρεύματος, αφετέρου το ποσοστό εντέλει των αποδεκτών της επιδότησης είναι μικρό.
Ουσιαστικά μέτρα
Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΚΠΟΙΖΩ για μια ακόμη φορά, μεταξύ άλλων, ζητεί:
-Να αποσυνδεθεί από το Χρηματιστήριο ενέργειας η τιμή της κιλοβατώρας για τον καταναλωτή και να προβλεφθούν ρυθμίσεις που διασφαλίζουν τη διαφάνεια, οριοθετούν τους κινδύνους και αποτρέπουν την κερδοσκοπική εκμετάλλευση των καταναλωτών.
-Να καταργηθεί η ρήτρα αναπροσαρμογής και η τυχόν αναπροσαρμογή να προσδιορίζεται με κριτήρια εύλογα, προβλέψιμα, αντικειμενικά και διαφανή, όπως ορίζει ο νόμος για την προστασία του καταναλωτή.
-Όλοι οι καταναλωτές να έχουν πρόσβαση σε απλούς, κατανοητούς, φιλικούς, περιεκτικούς, διαφανείς λογαριασμούς και σε προσιτές τιμές.
-Τη μη διακοπή ρεύματος στους ευάλωτους καταναλωτές, όπως και τον επαναπροσδιορισμό από την Πολιτεία των προϋποθέσεων ένταξης στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ).
-Την υιοθέτηση ευνοϊκών διακανονισμών για ληξιπρόθεσμες οφειλές για όλους τους καταναλωτές.
-Τη διάθεση σταθερών τιμολογίων από όλους τους προμηθευτές ενέργειας σε προσιτές τιμές.
-Την άμεση μείωση του παγίου των λογαριασμών ενέργειας και των έμμεσων φόρων, κυρίως ΦΠΑ και ΕΦΚ, προκειμένου να επιτευχθεί ισορροπία τιμών και εισοδημάτων κ.τ.λ.
