Το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος (ΣΕΚΕ) είναι το πρώτο ελληνικό επαναστατικό σοσιαλιστικό κόμμα που ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 1918. Στο 3ο Έκτακτο Συνέδριο τον Νοέμβριο του 1924, το κόμμα μετονομάστηκε σε Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΚΚΕ).
Στις 17 Νοέμβρη του 1918 (4 Νοέμβρη με το παλιό ημερολόγιο) συνήλθε στα γραφεία του Συνδέσμου Μηχανικών Ατμοπλοίων Πειραιώς στον Πειραιά, εκεί που βρίσκονται σήμερα τα γραφεία της ΠΕΜΕΝ, το ιδρυτικό συνέδριο του ΣΕΚΕ. Αιτία υπήρξε η ανάγκη συνένωσης των σοσιαλιστικών οργανώσεων και ομάδων σε ένα κόμμα με κοινές αρχές, πολιτική και πρόγραμμα. Οι εργασίες του συνεδρίου κράτησαν 7 μέρες και ολοκληρώθηκαν στις 23 Νοέμβρη του 1918.
Σύμφωνα με τον Αβραάμ Μπεναρόγια: "Στο συνέδριο ήσαν όλοι οι εκπρόσωποι των σοσιαλιστικών ζυμώσεων παλαιοτέρων ετών, πλην του Πλάτωνος Δρακούλη, οι ζωηρότεροι και συνειδητότεροι εκπρόσωποι του ελληνικού προλεταριάτου, καπνεργάται, ηλεκτροτεχνίται, σιγαροποιοί, ναυτικοί, οι εκπρόσωποι των νέων ιδεολόγων διανοουμένων, φοιτηταί επαναστάται, δοκιμασθέντες ήδη στον αγώνα υπέρ των ιδεών των. Μια χούφτα ανθρώπων περί τους 30 εν όλω έθετον τις βάσεις ενός νέου και ιστορικού κόμματος, του Σοσιαλιστικού Κόμματος, ήνοιγον τον δρόμον της πολιτικής σταδιοδρομίας της νέας κοινωνικής τάξεως, του ελληνικού προλεταριάτου".
Στο συνέδριο συμμετείχαν και δύο σοσιαλιστές βουλευτές, ο Αριστοτέλης Σίδερης και ο Αλβέρτος Κουριέλ, που είχαν εκλεγεί στη Θεσσαλονίκη με τη Φεντερασιόν στις εκλογές του 1915.
Το Α΄ Πανελλαδικό Σοσιαλιστικό Συνέδριο ξεκίνησε τις εργασίες του με σύντομη ομιλία του ηλεκτροτεχνίτη και προσωρινού προέδρου των εργασιών Σταμάτη Κόκκινου, ο οποίος, μιλώντας εκ μέρους της οργανωτικής επιτροπής, είπε:
«Η αίθουσα εις την οποίαν συνεδριάζομεν δεν ανήκει εις το Σοσιαλιστικόν Κόμμα και ως εκ τούτου δεν πρέπει να κάμει εντύπωσιν εις το κοινόν η διακόσμησις, η κάθε άλλο παρά σοσιαλιστική. Εύχομαι, όπως εις το ερχόμενον συνέδριον έχωμεν αίθουσαν ιδικήν μας, όπως ημείς θέλωμεν».
Στη συνέχεια ο Αβραάμ Μπεναρόγια διάβασε εκ μέρους της Οργανωτικής Επιτροπής χαιρετιστήρια τηλεγραφήματα και κατόπιν το λόγο πήρε ο Άντζελ Πεχνά εκ μέρους των Σοσιαλιστών Καβάλας, ο οποίος και ζήτησε τη διακοπή των εργασιών για το απόγευμα της ίδιας μέρας, σε ένδειξη συμπαράστασης προς τη Γερμανική Επανάσταση των Σπαρτακιστών που εξελισσόταν εκείνες τις μέρες με ηγέτες τη Ρόζα Λούξεμπουργκ και τον Καρλ Λίμπκνεχτ. Τέλος, το λόγο ξαναπήρε ο Μπεναρόγια, ο οποίος, μεταξύ άλλων, ζήτησε την άδεια «να αποστείλει χαιρετιστήρια τηλεγραφήματα, όπου πρέπει».
Οργανωτική επιτροπή
Την οργανωτική επιτροπή που είχε εκλεγεί από τη Δεύτερη Σοσιαλιστική Συνδιάσκεψη την αποτελούσαν οι:
Άριστος Αρβανίτης
Νίκος Δημητράτος
Σταμάτης Κόκκινος
Αβραάμ Μπεναρόγια
Δημοσθένης Λιγδόπουλος
Εξέλιξη και αποφάσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στο συνέδριο εκδηλώθηκαν τρεις πολιτικές και ιδεολογικές τάσεις[4]:
Αριστερή (Ν. Δημητράτος, Δ. Λιγδόπουλος, Σ. Κομιώτης, Μ. Οικονόμου)
Κεντρώα (Α. Μπεναρόγια, Σ. Κόκκινος)
Δεξιά (Αρ. Σίδερης, Π. Δημητράτος, Ν. Γιαννιός)
Τελικά μετά από έντονες συζητήσεις και αντιπαραθέσεις επικράτησαν οι απόψεις της αριστερής πτέρυγας που εμπνεόταν από την Οχτωβριανή Επανάσταση και το κόμμα από την ίδρυσή του κιόλας απέκτησε επαναστατικό προσανατολισμό[5]. Το κόμμα διακύρηττε ανοιχτά και περήφανα ότι παλεύει "δια την ανατροπήν της διεθνούς κεφαλαιοκρατίας και τον θρίαμβον του διεθνούς σοσιαλισμού"[6]. Ο Νικόλαος Γιαννιός και η ομάδα του αποχώρησε από το συνέδριο χωρίς αυτό να έχει επιπτώσεις στο νεοσύστατο κόμμα.
Στο Ιδρυτικόν Ψήφισμα του ΣΕΚΕ αναφέρεται:
"Το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος βασίζεται επί των θεμελιωδών αρχών:
Πολιτική και οικονομική οργάνωσις του προλεταριάτου σε ξεχωριστό κόμμα τάξεως για την κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας και δημοσιοποίησην των μέσων παραγωγής και ανταλλαγής δηλαδή την μεταβολήν της κεφαλαιοκρατικής κοινωνίας εις κοινωνίαν κολλεχτιβικήν ή κομμουνιστικήν και
Διεθνής συνεννόησις και δράσις των εργατών"
Γενικά εκφράστηκαν θέσεις για την εγκαθίδρυση Δημοκρατίας, δημοκρατικών και συνδικαλιστικών ελευθεριών, διαχωρισμού κράτους εκκλησίας, κατάργηση έμμεσων φόρων, προοδευτική φορολογία, εξίσωση δύο φύλλων, καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και εισαγωγής στα σχολεία γλωσσών των διάφορων εθνοτήτων. Το συνέδριο επίσης υιοθέτησε ψήφισμα ίδρυσης Δημοκρατικής Ομοσπονδίας των Βαλκανικών Κρατών. Τέλος ψήφισε «διαμαρτυρίαν δια την μελετώμενην επέμβασιν των συμμάχων κατά της νεαράς Σοβιετικής Δημοκρατίας»[7].
Την πρώτη Κεντρική Επιτροπή που εκλέχθηκε στο συνέδριο αποτελούσαν οι:
Νίκος Δημητράτος
Άριστος Αρβανίτης
Δημοσθένης Λιγδόπουλος
Σταμάτης Κόκκινος
Μιχάλης Σιδέρης
Γραμματέας της πρώτης Κεντρικής Επιτροπής εκλέχτηκε ο Νίκος Δημητράτος.
Την Εξελεγκτική Επιτροπή αποτελούσαν οι:
Γιώργος Πισπινής
Σπύρος Κομιώτης
Αβραάμ Μπεναρόγια
Διευθυντής της εφημερίδας Εργατικός Αγών που ήταν το πρώτο επίσημο δημοσιογραφικό όργανο του κόμματος εκλέχτηκε ο Δ. Λιγδόπουλος.
Η πρώτη συγκέντρωση του ΣΕΚΕ οργανώθηκε τον Δεκέμβριο του 1918 στο θέατρο "ΔΙΟΝΥΣΙΑ" στην Πλατεία Συντάγματος και συγκέντρωσε αρκετό κόσμο[8]. Παρόμοιες συγκεντρώσεις πραγματοποιήθηκαν σε Βόλο, Καβάλα και Θεσσαλονίκη.
Ως όργανο του κόμματος χρησιμοποιήθηκε η εβδομαδιαία εφημερίδα Εργατικός Αγών. Η καθημερινή ενημέρωση των μελών γινόταν μέσω του Ριζοσπάστη που έκδιδε ο Ι.Πετσόπουλος και συνέκλινε με τις απόψεις του ΣΕΚΕ.
Πρώτο μέλημα των μελών του ΣΕΚΕ ήταν η οργάνωση των εργατοϋπαλλήλων στα συνδικάτα στα πλαίσια της ΓΣΕΕ. Αν και ολιγάριθμα τα μέλη του απέκτησαν γρήγορα μεγάλη επιρροή στα συνδικάτα.
Με την βοήθεια του κόμματος η ΓΣΕΕ οργάνωσε το 1919 την πρώτη υπαλληλική απεργία τραπεζικών στην Ελλάδα και τον εορτασμό της Πρωτομαγιάς της χρονιάς εκείνης με αιτήματα αύξησης ημερομισθίων, καθιέρωση οκταώρου και κοινωνικές ασφαλίσεις. Λόγω των απαγορεύσεων της κυβέρνησης Βενιζέλου να πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις μέσα στα αστικά κέντρα οι εκδηλώσεις έλαβαν χώρα στα προάστια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου