Πώς φτάσαμε στην πρόταση δυσπιστίας

 

Η πρόταση δυσπιστίας από τον ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. κατατέθηκε μετά την απόλυτη κατάρρευση του κρατικού μηχανισμού στον πέρασμα της “Ελπίδας”, δεν ήρθε όμως στο κενό. Αντίθετα, εντάσσεται σε μια συνολικότερη στρατηγική δυναμικών κινήσεων του Αλέξη Τσίπρα με στόχο την πτώση της κυβέρνησης Μητσοτάκη και την αναγκαία προοδευτική αλλαγή. Τον περασμένο Δεκέμβριο η συζήτηση για τον προϋπολογισμό διεξήχθη στο φόντο της αποκάλυψης ότι από τον Μάιο του 2021 ο επικεφαλής της επιτροπής επιστημόνων και σύμβουλος του πρωθυπουργού Σωτήρης Τσιόδρας είχε συντάξει μαζί με τον Θεόδωρο Λύτρα έκθεση που τεκμηριώνει πως η θνησιμότητα διπλασιάζεται εκτός ΜΕΘ. Λίγες εβδομάδες νωρίτερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της Βουλής διαρρήγνυε τα ιμάτιά του ότι δεν υπάρχει καμία μελέτη που να αποδεικνύει ότι οι ασθενείς που διασωληνόνται πρόχειρα εκτός εντατικής έχουν λιγότερες πιθανότητες να τα καταφέρουν.

Από την πλάτη στην πανδημία στη μετωπική σύγκρουση

Την ώρα που η Ελλάδα κατέγραφε τις χειρότερες επιδόσεις στη διαχείριση της πανδημίας με τους νεκρούς και τους διασωληνωμένους να αυξάνονται καθημερινά, ο πρωθυπουργός της χώρας συνελήφθη να λέει ψέματα στους πολίτες. Και μάλιστα με τρόπο κυνικό. Για τον ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. ήταν πλέον σαφές: Κάθε μέρα που παραμένουν στο τιμόνι της χώρας ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η Ν.Δ. η ασφάλεια και η ζωή διασαλεύονται. Μετά την, πρωτοφανή για τα ελληνικά δεδομένα, διάθεση συναίνεσης που επέδειξε ο ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. όλο το προηγούμενο διάστημα, στο όνομα της πανδημικής κρίσης και της ανάγκης να υπάρξει συνεννόηση των πολιτικών δυνάμεων, όταν μιλάμε για ανθρώπινες ζωές, η κυβέρνηση Μητσοτάκη απέδειξε πως ούτε θέλει, ούτε μπορεί να παράσχει τη στοιχειώδη ασφάλεια στους πολίτες. Είχε μάλιστα συζητηθεί το ενδεχόμενο πρότασης δυσπιστίας, κρίθηκε ωστόσο - ότι το “όπλο” αυτό θα χρειαστεί αργότερα. Όπερ και εγένετο.

Άλλαξε το παιχνίδι

Έτσι, ο Αλ. Τσίπρας έβαλε νέα δεδομένα στο πολιτικό και κοινωνικό σκηνικό ζητώντας την παραίτηση της κυβέρνησης και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών. Μια κίνηση που μετέβαλλε το κλίμα, ενεργοποιώντας τον μηχανισμό επιτάχυνσης της κυβερνητικής φθοράς που πια καταγράφεται σε όλα τα πεδία. Σήμανε παράλληλα την κλιμάκωση του αντιπολιτευτικού λόγου και της ολομέτωπης, πλέον, σύγκρουσης. Η κοινωνική δυσαρέσκεια ξεκίνησε να μορφοποιείται και να εκφράζεται. Είναι χαρακτηριστικά τα αποτελέσματα της έρευνας της Prorata λίγες ημέρες μετά το αίτημα Τσίπρα για εκλογές: Το 44% των πολιτών εμφανίστηκε να συμφωνεί με την πρωτοβουλία του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με τους μισούς σχεδόν εξ αυτών να θεωρούν ότι είναι μια κίνηση που έπρεπε να έχει γίνει νωρίτερα.

Τα δεδομένα που έφεραν εκνευρισμό στο Μαξίμου

Το αμέσως επόμενο διάστημα τα επιτελεία του Μεγάρου Μαξίμου φρόντισαν να παραγγείλουν σειρά από κυλιόμενες έρευνες. Τα αποτελέσματα που έπαιρναν στα χέρια τους είχαν έναν κοινό παρονομαστή: Η φθορά είναι υπαρκτή και καταγράφεται, η δυσαρέσκεια κλιμακώνεται, η αξιοπιστία της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού προσωπικά καταποντίζεται. Με τις δημοσκοπήσεις, τις εισηγήσεις επικοινωνιολόγων και των συστημάτων πέριξ του πρωθυπουργικού γραφείου ανά χείρας, τα σενάρια διαχείρισης και διεξόδου έφτασαν στα χέρια του Κ. Μητσοτάκη. Είναι η πρώτη φορά από τον Ιούλιο του 2019 που στο ιστορικό κτήριο της Ηρώδου Αττικού η ατμόσφαιρα ήταν τόσο ηλεκτρισμένη, η ανησυχία διάχυτη και ο εκνευρισμός πίσω από τις βαριές πόρτες τόσο έκδηλος. Πρόκειται για το αίσθημα της επιβίωσης. Και η εξήγηση είναι απλή. Ήδη από το φθινόπωρο όλες σχεδόν καταλήγουν σε μια κοινή διαπίστωση: Ακόμα και με τον εκλογικό νόμο της ενισχυμένης αναλογικής που ψήφισε η πλειοψηφία της Ν.Δ. με την Ελληνική Λύση, η αυτοδυναμία εξαφανίζεται από τον ορίζοντα. Και αυτό αλλάζει ριζικά τα δεδομένα των επιτελικών σχεδιασμών.

Σενάρια επιβίωσης

Άρχισαν λοιπόν οι στοχευμένες διαρροές και τα δημοσιεύματα που αποκάλυπταν μέρος των σχεδιασμών του Μαξίμου. Έτσι, ένα από τα σενάρια που αναδείχθηκε από κεντρικά φιλοκυβερνητικά μέσα ήταν αυτό των τριπλών εκλογών: Πρώτες εκλογές ώστε να “καεί” η απλή αναλογική, δεύτερες με τον εκλογικό νόμο Μητσοτάκη που εφόσον δεν δίνουν αυτοδυναμία να οδηγήσουν ακόμα και σε τρίτες κάλπες. Εκλογές μέχρι ο Κυριάκος Μητσοτάκης να βρει 151 βουλευτές δηλαδή. Σενάριο πρόδηλο της ανησυχίας, βγαλμένο από τη βαθιά ιστορία της δεξιάς παράταξης στη χώρα. Στη συνέχεια βγήκε ξανά το χαρτί του ανασχηματισμού, ωστόσο ούτε και αυτό είναι μια εύκολη άσκηση για τον πρωθυπουργό. Ένα lose - lose σενάριο, ιδιαίτερα μετά τις καταιγιστικές εξελίξεις που έφερε η κακοκαιρία. Αν αυτό αποφασιστεί, εκ των πραγμάτων θα πρόκειται για έναν εκλογικό ανασχηματισμό που θα φέρει κόντρες και δυσαρέσκεια στο ήδη βεβαρημένο κλίμα εντός των γαλάζιων τειχών.

Απέτυχαν σε όλα

Στην πανδημία ο έλεγχος έχει χαθεί. Με σχεδόν 2.500 νεκρούς μέσα στον Ιανουάριο, με εκατοντάδες διασωληνώσεις καθημερινά και τα νοσοκομεία να έχουν γονατίσει, το αφήγημα της επιτυχημένης διαχείρισης έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Η Ελλάδα συνεχίζει να βρίσκεται στον πάτο των ευρωπαϊκών και διεθνών κατατάξεων στη διαχείριση της πανδημίας. Σε νεκρούς ανά εκατομμύριο πληθυσμού, η σύγκριση γίνεται μόνο με χώρες του πρώην Ανατολικού Μπλοκ. Είναι σαφές πως χωρίς να λέγεται, η κυβέρνηση έχει επιλέξει τη στρατηγική της ανοσίας της αγέλης. Την ίδια στιγμή, η ζωή των πολιτών επιδεινώνεται. Η ακρίβεια καλπάζει χωρίς ταβάνι, οι λογαριασμοί του ρεύματος προκαλούν ηλεκτροσόκ, η ενεργειακή φτώχεια γιγαντώνεται, οι μισθοί μένουν καθηλωμένοι, η ανεργία αυξάνεται.

Η “Ελπίδα” ήρθε ως το κερασάκι στην τούρτα της απόλυτης και ολοκληρωτικής αποτυχίας της κυβέρνησης Μητσοτάκη να παράσχει στους πολίτες ένα στοιχειώδες αίσθημα ασφάλειας και προοπτικής. Το επιτελικό κράτος θάφτηκε στο χιόνι, οι προσχηματικές συγγνώμες και τα επιχειρήματα ήταν πανομοιότυπα με τα όσα ακούσαμε μετά τη “Μήδεια”, μετά τις πυρκαγιές που εξαφάνισαν τα δάση όλης της Βόρειας Εύβοιας και της μισής Αττικής, μετά τις πλημμύρες που έπνιξαν τη χώρα το φθινόπωρο. Μάλιστα αυτή τη φορά, δεν υπήρξε ούτε μισή παραίτηση παρόλο που για πέντε μέρες ολόκληρες περιοχές έμεναν αποκλεισμένες και χωρίς ρεύμα, ακόμα και γύρω από το κέντρο της Αθήνας.

Ο Τσίπρας ξανά πρωταγωνιστής του πολιτικού παιχνιδιού

Ήταν πλέον ξεκάθαρο ότι ήρθε η ώρα για την αξιωματική αντιπολίτευση να βγάλει από το συρτάρι το όπλο της πρότασης δυσπιστίας. Ο κύβος ερρίφθη το βράδυ της Τετάρτης έπειτα από συσκέψεις του προέδρου με συνεργάτες και στελέχη του κόμματος. Με μια κίνηση που έχει χαρακτηριστικά ηγεμονίας, ο ΣΥΡΙΖΑ παίρνει πάνω του την πρωτοβουλία του πολιτικού παιχνιδιού και ο Αλέξης Τσίπρας αναδεικνύεται σε πρωταγωνιστή των εξελίξεων. Όχι μόνο απέναντι στην κυβέρνηση αλλά και εντός του κόμματος του.

Απόψε ο Κ. Μητσοτάκης θα αναγκαστεί να υπερασπιστεί τα πεπραγμένα της κυβέρνησης του που έχουν προκαλέσει την οργή των πολιτών αλλά και αυτούς που αρνήθηκε να αποπέμψει. Πώς θα καταφέρει άραγε μετά να τους... ανασχηματίσει; Θα κληθεί ακόμα να απαντήσει και να πάρει θέση για τις δυσώδεις αποκαλύψεις του υπόδικου Φουρθιώτη. Ταυτόχρονα όμως, η κίνηση Τσίπρα φέρνει προ των ευθυνών της και την ήσσονα αντιπολίτευση. Όλοι υποχρεώνονται να πάρουν καθαρή θέση: Να φύγει η κυβέρνηση Μητσοτάκη ή θα παραμείνουν σε θολές και χωρίς διά ταύτα τοποθετήσεις ίσων αποστάσεων;

Η Ν.Δ. του Κ Μητσοτάκη θα βρεθεί για ακόμα μια φορά πλήρως απομονωμένη στο Κοινοβούλιο. Την ώρα που απομονώνεται όλο και περισσότερο έξω στην κοινωνία. Η ολοκλήρωση απόψε της τριήμερης συζήτησης επί της πρότασης δυσπιστίας εγκαινιάζει μια νέα περίοδο στην οποία ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιδιώξει να οργανώσει τη δυσαρέσκεια και την οργή, μεταφέροντας στο κεντρικό πολιτικό επίπεδο το κοινωνικό αίτημα για πολιτική αλλαγή. Η σύγκρουση θα είναι ακόμα σφοδρότερη. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να θεωρείται σίγουρο πως η πρωτοβουλία Τσίπρα θα δώσει νέα δυναμική στις πολιτικές εξελίξεις από εδώ και πέρα.